Masterclass-serie samenwerking formele- en informele zorg in Amsterdam-Oost
Verslag bijeenkomst 5, 19 juni
Organiseren van onderop
Dit is de vijfde bijeenkomst van de masterclass-serie over samenwerking tussen formeel en informele zorg in Amsterdam-Oost. Vandaag gaan we het hebben over hoe je je van onderop kan organiseren. Denise Harleman is te gast.
Collectief Kapitaal
Wat is er voor nodig om een samenleving te organiseren waarin ieder mens bestaanszeker is? Denise vindt dat we op dit moment vaak de antwoorden zoeken bij individuen, of bij de overheid, maar zet daar vraagtekens bij. Zouden wij als burgers niet meer geluid moeten maken vanwege alle mensen die in armoede leven? Waarom gaan we niet de straat op, een armoedeprotest? Wat betekent solidariteit in onze samenleving?
Drie jaar geleden is Denise begonnen met Collectief Kapitaal. Inmiddels doen er meer dan 3000 mensen mee uit heel Nederland. Vijf mensen ontvingen twaalf maanden lang elke maand 1000 euro.
Vragen aan Denise
Hoe is Collectief Kapitaal gegroeid, hoe heb je het voor elkaar gekregen?
We zijn begonnen vanuit de inhoud, dus: Waar geloven wij in met elkaar? In plaats van vanuit de structuur.
Hoe ga je om met de grenzen van het systeem, bijvoorbeeld regelgeving m.b.t schenkingen?
Collectief Kapitaal is een ANBI-stichting, die mogen schenkingen doen. Maar mensen met een uitkering mogen dit niet ontvangen, de participatiewet staat boven de schenkingwet. We zijn met de Belastingsdienst in gesprek gegaan. Wij probeerden uit het transactiedenken te gaan, maar het systeem keek met een andere lens naar onze praktijk: Volgens de Belastingdienst deden de mensen die de schenkingen ontvingen mee aan een onderzoek, en moesten zij dus inkomstenbelasting betalen over het ontvangen geld. Hiermee hebben we de publiciteit opgezocht, maar nooit op een manier van “wat is de Belastingdienst een slecht instituut”. Vertrouwen op elkaar geldt ook voor de Belastingdienst. Uiteindelijk zijn wij na lang brieven sturen opnieuw in contact gekomen met de Belastingdienst. Nu mogen wij wel bealstingvrij schenkingen doen.
Wat is jouw ambitie?
Ik wil graag dat mensen gaan zien dat bestaansonzekerheid een keuze is. Het hoeft er niet te zijn.
Waarom denk je dat er in Nederland niet gedemonstreerd wordt tegen armoede? In Marokko protesteren mensen bijvoorbeeld tegen de inflatie.
Armoede is geen gedeeld probleem. Veel mensen zijn comfortabel. We leunen achterover en denken dat de overheid het zal oplossen.
Hoe werken jullie samen met de instanties en regelingen die er zijn?
Organisaties in de wijk zijn goed op de hoogte. Als mensen zich bij het collectief voegen, volgt eerst een gesprek met een financieel specialist. Mensen kunnen alleen met rust beginnen aan het traject als ze echt zeker weten dat ze niet worden gekort.
Kan ik met mijn stichting meewerken aan Collectief Kapitaal?
Ja dat kan! Neem contact op.
Hoe voel je je een collectief, en niet een kleine speler?
Het collectief is georiganiseerd als een zwerm, er is niet 1 team dat alles bestekkert. We zetten een facilliterende infrastructuur neer en alles wordt door mensen zelf gedaan, in de verschillende steden zelf.
Bij WPI kiezen we voor toeleiden naar werk. Hoe passen werkende armen in jullie verhaal?
Collectief Kapitaal schenkt aan werkende armen. Dat zijn vaak alleenstaande moeders. De kinderopvang clasht vaak. We hoeven niet af te stappen van toeleiden naar werk, maar er moet een verhaal naast komen. Veel mensen zijn getraumatiseerd of hebben andere problematiek, dan moeten we eerst iets anders doen voor we ze naar werk toeleiden.
Is er nazorg voor de mensen aan het einde van de twaalf maanden?
Er is een nazorgclubje binnen het collectief. Maar de rol van het collectief is niet de rol van overheid, maar om de discussie te starten, het discours op gang te brengen en het paradigma te verschuiven.
Lees- en luistertips
- Poverty, by America van Matthew Desmond, lees hier een recensie.
- Interview met Denise voor de Correspondent
